مطالبه مهریه از وراث

مطالبه مهریه عین معین از وراث

مهریه یک حق مالی ضمن عقد نکاح می باشد که در هر صورت به زوجه تعلق می گیرد و می تواند آن را مطالبه و وصول کند، حتی در مواردی هم که مهریه تعیین نشده باشد. موضوع و کیفیت مهریه با توجه به اینکه دارای ارزش اقتصادی عرفی است، می تواند به دو صورت کلی (مبنی بر تعهد به تسلیم مال) یا عین معین (تملیک مالی که موجود است) به عنوان مهریه متعلق حق زوجه قرار بگیرد. با تعیین عین معین در عقد نکاح و سند ازدواج به عنوان مهریه، به موجب انعقاد عقد نکاح، مهریه به زوجه تعلق می گیرد و تملیک می شود و می تواند هرگونه تصرفی را که لازم باشد، انجام دهد.

در صورت فوت زوج، اگر تا قبل از فوت وی، مراتب و تشریفات قانونی به جهت انتقال سند مال عین معین که به عنوان مهریه تعیین شده، انجام نگردد، زوجه می تواند به جهت انتقال رسمی مال نسبت به خود اقدام کند. بر اساس قانون در صورت فوت زوج، اموال و دارایی وی متعلق به وراث خواهد بود، ولی این تعلق تا زمان پرداخت کلیه‌ی دیون متوفی از ماترک و انجام موضوعات وصیت وی متزلزل خواهد بود.زوجه برای مطالبه‌ی عین معین به عنوان مهریه، می تواند به جهت الزام به تنظیم سند رسمی در مورد عین، به طرفیت وراث اقامه‌ی دعوی نماید.

مطالبه مهریه به صورت دین بر ذمه‌ی زوج از وراث

در صورتی که موضوع مهریه، تعهد به تسلیم مالی باشد که وجود خارجی نداشته و عین معین نبوده و به ذمه‌ی زوج قرار گرفته، (تعهد به پرداخت مقدار معینی سکه) زوجه می تواند برای مطالبه‌ی مهریه خود به طرفیت وراث اقامه‌ی نماید، ولی اگر ماترک در تصرف وراث نبود، مسوول پرداخت دیون نیستند و مهریه از ماترک پرداخت خواهد شد و اگر برای پرداخت دیون متوفی وصی تعیین شده باشد، به طرفیت وراث و وصی اقامه خواهد شد.

شرایط لازم برای مطالبه مهریه از وراث

اگر در مطالبه مهریه از وراث، وراث از پرداخت دین متوفی به زوجه بابت مهریه، خودداری و استنکاف نمایند، زوجه می تواند به جهت مطالبه مهریه از وراث بر حسب موضوع خواسته به دادگاه حقوقی یا شورای حل اختلاف مراجعه نماید. شرایطی و مواردی که برای اقامه‌ی دعوی به جهت مطالبه مهریه از وراث لازم است:

– زوجه باید حتما در مرجع قضایی، دادگاه حقوقی یا شورای حل اختلاف، سند رسمی ازدواج خود، خواه ازدواج دایم یا موقت ارایه دهد.در صورتی که سند رسمی ازدواج نداشته باشد، می توان گفت که مطالبه مهریه از وراث سخت و دشوار خواهد بود، مگر اینکه ادله‌ی دیگری آن را اثبات کند.

– وجود رابطه‌ی زوجیت بین زوجه و متوفی برای مطالبه مهریه از وراث لازم و ضروری است، که غالبا از طریق سند رسمی ازدواج امکان پذیر می باشد، ولی اگر سندی وجود نداشته باشد و زوجیت اثبات نشده باشد، در این صورت چون باید زوجیت اثبات گردد و دادگاه تا مشخص شدن زوجیت، نمی تواند نسبت به پرداخت مهریه تصمیم گیری کند، لذا ممکن است که قرار اناطه صادر شود و تا رسیدگی مجدد، دادگاه حقوقی رسیدگی برای پرداخت مهریه را معلق به صدور رای قطعی اثبات زوجیت نماید.

– در صورت ارایه‌ی سند رسمی ازدواج، ممکن است که وراث به جهت جلوگیری از محکومیت در دعوی برای پرداختن مهریه، به اصالت سند ازدواج ایراد وارد نمایند و ادعای جعل مطرح نمایند. در این صورت با صدور قرار استکتاب و استطباق، اصالت امضای زوجه و زوج، محتویات و مندرجات سند ازدواج مشخص می شود.

– هرگاه ضمن رسیدگی به مطالبه مهریه از وراث، وراث سندی مبنی بر پرداخت مهریه و یا ابرای ذمه‌ی متوفی از پرداخت مهریه ارایه نمایند و زوجه آن را قبول ننماید، می تواند ادعای تردید یا جعل را مطرح سازد که با توجه به ادله‌ی دیگر و یا موارد کارشناسی قابل تشخیص خواهد بود.

توقیف اموال و ماترک زوج برای مطالبه مهریه از وراث

با فوت زوج، زوجه به جهت مطالبه مهریه، می تواند به منظور جلوگیری از تصرف وراث در ماترک که موجب پرداخت مهریه می باشد، به جهت قرار تامینی درخواست مهر و موم ترکه را از دادگاه داشته باشد و در نتیجه وراث نمی توانند هیچ تصرف و اقدامی را نسبت به ماترک انجام دهند.

مطالبه مهریه از وراث در صورت تصرف وراث در ماترک

هرگاه وراث قبل از تصفیه‌ی مهریه به عنوان دین متوفی، در ماترک تصرف کرده باشند، زوجه با اثبات وجود مهریه، می تواند تقاضای استرداد ماترک، معادل مهریه را داشته باشد، ولی اگر بعد از ختم تصفیه‌ی دیون متوفی، وراث در ماترک تصرف کنند و بین آنها تقسیم گردد و زوجه به جهت مطالبه مهریه از وراث اقدام کند، می تواند بابت مهریه به سهم هر یک از وراث نسبت به ماترک رجوع و نماید و از آنها به مقدار سهمشان از ماترک، مهریه را مطالبه کن