در بیان حقوقی به خرید و فروش اصلاحا بیع گفته می شود. حقوقدانان هر جا که خرید و فروش صورت بگیرد میگویند بیع واقع شده است. حال این خرید و فروش می تواند خرید و فروش ملک ، آپارتمان یا زمین (مال غیر منقول) باشد یا خودرو، لوازم منزل و سکه و طلا (مال منقول).
تا اینجای قضیه متوجه شدید که بیع چیزی نیست جز همان خرید و فروش روزمره ای که شما انجام می دهید. فرقی نمی کند که موضوع خرید و فروش یک قوطی کبریت باشد یا معامله یک مجتمع مسکونی ۱۰۰ واحدی، همه ی این ها عنوان بیع را یدک می کشند.
تعریف مبیع یا موضوع معامله
در همه ی قراردادهای بیع، شما چیزی را می خرید یا می فروشید، به عبارت دیگر کالایی همواره مورد معامله قرار می گیرد. در زبان حقوقی به آن چیزی که مورد خرید و فروش واقع می شود اصطلاحا مبیع یا موضوع معامله گفته می شود. همانطور که قبلا اشاره شد مبیع ممکن است یک قوطی کبریت باشد یا یک ساختمان چند طبقه . تا اینجا متوجه شدیم که یک قرارداد بیع عناصر مختلفی دارد؛ مبیع، خریدار و فروشنده. بد نیست بدانید که بیان حقوقی، شخص فروشنده گاها بایع خطاب می گردد. بایع از نقطه نظر لغوی اسم فاعل و به معنی شخصی است که چیزی را می فروشد.
جایگاه بیع در قانون و متون حقوقی
با عنایت به مطالب بالا، روشن است که بیع هم نوعی قرارداد است. قراردادی که در آن فروشنده با خریدار توافق می کند که کالایی را به او بفروشد و در قبال آن مبلغی را اخذ نماید. حقوقی ها به مبلغی که در قبال کالا در عقد بیع پرداخته می شود ثمن می گویند.
پس اگر بخواهید جایگاه عقد بیع را در قوانین بررسی کنیم باید به بخش قراردادها مراجعه نماییم. قراردادها چون موضوعی کاملا مدنی است در حقوق مدنی و به دنبال آن در قانون مدنی جای می گیرد. اگر بخواهید به مواد قانونی مرتبط با عقد بیع نگاهی بیندازید باید به مواد ۳۳۸ به بعد قانون مدنی مراجعه نمایید.
پرونده های قضایی مرتبط با عقد بیع
حال که با کلیت عقد بیع، عناصر و جایگاه آن در قوانین آشنا شدید، شاید کنجکاو باشید که چه مسائلی مرتبط با عقد بیع در دادگاه ها ممکن است مطرح گردد.
همانطور که در صفحه وکیل ملک، وکالت بیان گردید زمانی که عقد بیع واقع می شود طرفین (خریدار و فروشنده) یک سری تعهدات قراردادی را می پذیرند که باید به انها عمل کنند. فروشنده می پزیرد که در قبال دریافت ثمن معامله مقدمات شهرداری و ثبتی موضوع معامله را فراهم نموده و در تاریخ مشخص، مبیع را به نام خریدار سند بزند. در مقابل آن خریدار نیز قبول می کند که در تاریخ معین مبلغ معامله را به فروشنده بپردازد. علاوه بر اینها فروشنده تعهد می کند که مالی را که می فروشد، در مالکیت خودش باشد یعنی اینکه مال دیگری را نفروشد.
هر کدام از طرفین بیع که به تعهدات خود عمل نکنند طرف دیگر می تواند برای اجبار وی به انجام وظایفش به دادگاه مراجعه کند. مهمترین کار برای آغاز یک پرونده در دادگاه تنظیم دادخواست است. بهتر است برای بدست آوردن بهترین نتیجه در این پروسه با یک وکیل دادگستری یا مشاور حقوقی مشورت نمایید.
هر خواسته ای که از دادگاه داشته باشید عنوان و محتوای دادخواست متفاوت خواهد بود. دادخواست الزام به ایفای تعهدات، الزام به تنظیم سند رسمی، الزام به تحویل موضوع معامله، فسخ قرارداد و ….. ممکن است در خصوص عقد بیع در دادگاه مطرح گردد.