اطلاعیه سایت
موارد درخواست تامین دلیل👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻قانونگذار در ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی مقرر کرده است در مواردی که اشخاص ذی‌نفع احتمال دهند که در آینده، استفاده از دلایل و مدارک دعوای آنها از قبیل تحقیق محلی، کسب اطلاع از مطلعان و استعلام نظر کارشناسان، متعذر یا متعسر خواهد شد، می‌توانند از دادگاه، تامین آن را درخواست کنند. همان‌گونه که در قسمت اخیر این ماده ذکر شده است، مراد از تامین، تنها ملاحظه و صورت‌برداری از این قبیل دلایل است.
شکل درخواست تامین دلیل
از لحاظ شکلی، درخواست تامین دلیل هم می‌تواند پیش از طرح دعوی و هم پس از طرح دعوی در مرجع صلاحیتدار طرح شود که در این خصوص باید گفت تامین دلیل باید در قالب درخواست به دادگاه ارایه شود اما بنا به اینکه، فرم دادخواست، بیشتر می‌تواند اشخاص را راهنمایی کند، عمدتا درخواست تامین دلیل در قالب دادخواست به دادگاه ارایه می‌شود. در صورتی که شخص در عمل، طی یک درخواست ساده، درخواست تامین دلیل خود را مطرح کند، مرجع صلاحیتدار باید آن را مورد توجه قرار دهد. چنانچه بر اساس ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی، حتی به درخواست‌های تامین دلیل شفاهی نیز باید توجه شود. اصولا در درخواست تامین دلیل، باید نکاتی شامل مشخصات درخواست‌کننده و طرف او، موضوع دعوایی که برای اثبات آن، درخواست تامین دلیل می‌شود و اوضاع و احوالی که موجب درخواست تامین دلیل شده است، ذکر شود. البته با وجود تصریح ماده ۱۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی در خصوص موارد سه‌گانه فوق، در بسیاری از مواقع، طرف درخواست تامین دلیل مشخص نیست لذا الزامی مبنی بر درج مشخصات طرف درخواست‌کننده وجود ندارد و همان‌گونه که در مثال بالا ذکر شد، صاحب ملکی که دیوار آن تخریب شده، ممکن است در زمان ارایه درخواست تامین دلیل، از مشخصات اتلاف‌کننده و عامل زیان آگاهی نداشته باشد. به همین دلیل باید گفت الزامی به درج نام موهوم و خیالی، در درخواست وجود ندارد. چنانچه در ماده ۱۵۴ قانون آیین دادرسی مدنی به این موضوع اشاره شده است.
اعتبار درخواست تامین دلیل
از لحاظ اعتبار تامین دلیل نیز باید گفت که تامین دلیل همان‌گونه که از نام آن پیداست، به معنای امنیت بخشیدن به یک دلیل بوده و به تعبیر قانون، تامین دلیل برای حفظ دلیل کاربرد دارد. در ماده ۱۵۵ قانون آیین دادرسی مدنی نیز آمده است که تأمین دلیل برای حفظ آن است و تشخیص درجه ارزش آن در موارد استفاده، با دادگاه خواهد بود.
مرجع صلاحیتدار برای درخواست تامین دلیل
مرجع صلاحیتدار برای درخواست تامین دلیل شوراهای حل اختلاف است و در حقیقت صلاحیت بررسی درخواست‌های تامین دلیل بر عهده این شوراهاست که فقط به ملاحظه و صورت برداری از این قبیل دلایل اقدام می‌کنند لذا در بسیاری از موارد، تامین دلیل نمی‌تواند جایگزین نظریه کارشناسی شود. به عنوان نمونه باید گفت در جایی که شخص به دفاتر تجاری شرکت استناد می‌کند و این احتمال را می‌دهد که شرکت مزبور بنا به دلایلی، دفاتر تجاری خود را مفقود می‌کند، چنانچه مرجع صلاحیتدار یعنی شوراهای حل اختلاف، قرار تامین دلیل را صادر کند، کارشناسی که به تهیه گزارش اقدام می‌کند، تنها می‌تواند از اسناد و دفاتر موجود صورت‌برداری کند و طبق قواعد تامین دلیل، اختیار محاسبه بدهی و طلب درخواست‌کننده را ندارد. حال در صورتی که مبتنی بر این تامین دلیل، دعوایی طرح شده باشد، این کارشناس است که با مراجعه به دفاتر ( در صورتی که موجود باشد ) یا مراجعه به گزارش تامین دلیل (در صورتی که دفاتر مفقود شده یا به هر دلیلی در دسترس نباشد ) به محاسبه میزان بدهی و طلب درخواست‌کننده می‌پردازد. از لحاظ شکلی، درخواست تامین دلیل هم می‌تواند پیش از طرح دعوی و هم پس از طرح دعوی در مرجع صلاحیتدار طرح شود.